Stikstofbesluit remt woningbouw

Door de uitspraak van de Raad van State heeft de bouw geen vrijstelling meer op het stikstofbesluit. Dit betekent dat er allemaal berekeningen moeten gemaakt, omdat op voorhand moet worden aangetoond dat de bouwprojecten geen schade aan Natura2000-gebieden oplevert. EIB heeft uitgezocht dat de vertraging van woningbouwprojecten hierdoor tot 2028 gecumuleerd op zal lopen tot 10.000 vergunningen.

Tegelijkertijd constateert het EIB dat stikstof geen groot beletsel hoeft te vormen voor het realiseren van bredere woningmarktdoelen. Minder gunstig is het gegeven dat voor meer dan 6.000 woningbouwprojecten, waarvan vrijwel op voorhand kan worden ingeschat dat deze geen stikstofdeposities veroorzaken, nu wel aanvullende stikstofberekeningen moeten worden gemaakt. De verschillende kosten die het beleid met zich meebrengt bedragen dit jaar naar verwachting meer dan € 100 miljoen en lopen daarna geleidelijk terug.

Stikstofberekeningen

Door het wegvallen van de bouwvrijstelling moeten voor bouwprojecten AERIUS-berekeningen worden gemaakt, om aan te tonen dat er door de bouw geen schade aan Natura2000-gebieden zal plaatsvinden. Dit heeft geen belangrijke structurele gevolgen, maar het zorgt wel voor vertraging en extra kosten. Een tweede categorie projecten met een stikstofdepositie van 0,1 tot 0,5 mol/ha kan doorgang vinden als kan worden aangetoond dat de gevolgen van de stikstofdepositie verwaarloosbaar is. Voor dergelijke projecten moet een natuurvergunning worden aangevraagd en via een ecologisch onderzoek worden aangetoond, dat de gevolgen voor de natuur verwaarloosbaar zijn. Dit vergt beduidend meer tijd en kosten dan alleen een AERIUS- berekening en vereist vaak ook extra maatregelen. En dan is er ook nog een derde categorie met omvangrijke stikstofdeposities, waar een lastig traject aan gekoppeld wordt.

Vooral vertraging in 2023

Het stikstofbesluit levert vooral dit jaar extra vertraging op omdat er met onmiddellijke ingang nieuwe berekeningen moeten worden gemaakt. En in sommige gevallen moet ook ecologisch onderzoek worden uitgevoerd. Door de vertragingen verschuift een deel van de vergunningverlening naar latere jaren. Hiernaast valt een deel van de vergunningen door uitval weg. In totaal worden door het wegvallen van de bouwvrijstelling in de periode 2023-2027 volgens EIB 10.000 minder vergunningen verleend en 8.000 minder woningen gerealiseerd. Dit staat in een uitgebreide studie ‘Effecten wegvallen bouwvrijstelling’, waarin de effecten voor de nieuwbouw van woningen zijn geanalyseerd.

Lastenverzwaring

De overgrote meerderheid van de woningbouwprojecten zorgen voor zo weinig stikstofdeposities in onze natuurgebieden dat deze met AERIUS-berekeningen uitkomen op afgerond nul, stelt EIB. Dit geldt voor bijna alle woningbouwprojecten die enkele kilometers verwijderd zijn van de grenzen van het Natura2000 gebied. Alleen voor grote woningbouwprojecten en projecten waar veel bijzonder zwaar materieel moet worden ingezet ligt dit anders. Het gevolg is dat duizenden projecten die geen enkele negatieve invloed hebben op de natuurgebieden, geconfronteerd worden met vertragingen en extra administratieve lasten.

Het volledige rapport is gratis te downloaden op de website van EIB.