aangesloten bij NOA
Stand van zaken DBA
Hoewel de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) alweer een flinke tijd bestaat, is het nogal stil. Sinds de wet op 1 mei 2016 van kracht werd en de VAR kwam te vervallen, is er na een onrustig begin de afgelopen tijd een soort rust ontstaan. Betekent dit dan dat er niets meer gebeurd is? Dat alles nu goed loopt? Dat het voor iedereen duidelijk is wat de impact van de wet op ZZP-ers en hun opdrachtgevers is? Niets is minder waar.
De wet is nog steeds volledig van kracht en daarmee ook de voortdurende onduidelijkheid over de status van ZZP-ers. Ook zijn er een paar ontwikkelingen rondom handhaving van de wet en de vernieuwing van de modelovereenkomst. In het kort geven we hier de actuele stand van zaken weer, zodat u in ieder geval weet hoe de vlag er nu bij hangt.
Wet DBA
Eerst maar even de wet zelf. De wet beoogt, door middel van modelovereenkomsten, de arbeidsverhouding tussen opdrachtgever en opdrachtnemer (lees: ZZP-er) te regelen. Belangrijke aandachtspunten daarbij zijn voornamelijk dat de opdrachtgever weer (mede) verantwoordelijk is voor de wijze waarop de arbeidsverhouding vorm wordt gegeven. Daarbij wordt vooral gekeken of de ZZP-er niet als werknemer kan worden aangemerkt. Als dat zo is, dan zal de opdrachtgever in principe als werkgever worden aangemerkt en zal deze alsnog een aanslag krijgen (inclusief boetes e.d.) in het kader van de loonheffing en SV-premies. De vrijwaring die u had met de VAR is verdwenen. Om toch een vorm van vrijwaring te kunnen krijgen, is er in de wet opgenomen dat dit kan door met een modelovereenkomst te werken. Echter, als het werken in de praktijk (sterk) afwijkt van wat er in de modelovereenkomst geregeld is (waarin de opdrachtnemer niet als werknemer wordt aangemerkt), is de opdrachtgever toch niet gevrijwaard en kan deze een flinke naheffing verwachten.
Modelovereenkomst Afbouw
Voor de afbouw is er sinds 23 augustus 2016 een sectormodelovereenkomst die is goedgekeurd door de Belastingdienst. Omdat deze maximaal 5 jaar geldig is, hebben we deze na actualisering opnieuw aangeboden ter beoordeling bij de Belastingdienst. Op 29 september 2022 heeft de Belastingdienst de geactualiseerde modelovereenkomst weer akkoord bevonden. Het voordeel van de modelovereenkomst is dat als opdrachtgever en opdrachtnemer in de praktijk grotendeels werken zoals in deze modelovereenkomst beschreven, de opdrachtgever voor maximaal 5 jaar gevrijwaard is. U hoeft de modelovereenkomst niet als een getekend stuk voor iedere opdracht te hebben. Het volstaat als u een verwijzing opneemt in uw onderaannemingscontract of bijvoorbeeld via de mail naar elkaar bevestigt dat u de modelovereenkomst toepast. Dat kan met onderstaande tekst:
“Deze overeenkomst is gelijkluidend aan de door de Belastingdienst op 29 september 2022 onder nummer 908202110378410 beoordeelde overeenkomst.”
Uitstel handhaving
In de wet DBA was ooit een overgangstermijn voor de duur van 1 jaar afgesproken voor het invoeren en gaan gebruiken van modelovereenkomsten. De Belastingdienst zou daarbij wel controles uitvoeren, maar nog geen boetes geven. Men zou bedrijven vooral wijzen op het gaan gebruiken van modelovereenkomsten. Echter door de vele onduidelijkheid en onzekerheid die de nieuwe wet voor zowel opdrachtgever als opdrachtnemer betekende, is besloten de handhaving onder de noemer van een handhavingsmoratorium nog verder uit te stellen. Dit was opgerekt tot 1 januari 2023, maar het kabinet heeft in juli van dit jaar aangegeven dat men dit moratorium uiterlijk per 1 januari 2025, of zoveel eerder als mogelijk op te heffen. Dit betekent dus dat de wet DBA niet is uitgesteld, maar alleen de handhaving. Tot uiterlijk 1 januari 2025 blijft ook de wet DBA van kracht, mogelijk daarna nog langer, maar dat zal moeten blijken. Mede op basis van een SER-advies en het onderzoek van de commissie Borstlap kan het ook zo zijn dat er nieuwe wetgeving komt. Dat blijft nog even afwachten.
Hoe nu verder?
Over die ontwikkelingen zoals hiervoor geschetst, houden wij uop de hoogte. In de tussentijd is DBA gewoon van kracht. Dat betekent dus ook dat het werken met modelovereenkomsten nog steeds aan de orde is. Voor zover u hier nog niets mee gedaan heeft, is ons advies om hier snel mee aan de slag te gaan. Als u de modelovereenkomst al gebruikt, check dan wel of u de nieuwe versie van september 2022 gebruikt. Tip: leg nog eens uw manier van werken met ZZP-ers langs de meetlat van de modelovereenkomst Afbouw. Theorie en praktijk moeten natuurlijk wel overeenkomen, dus kijk of u mogelijk in praktijksituaties aanpassingen moet doen. Bedenk dat het gebruik van de modelovereenkomst u weliswaar vrijwaring biedt als u uw zaakjes goed op orde heeft, maar dat het niet dezelfde zekerheid geeft als de vroegere VAR.
Voor zover u toch liever gebruikt maakt van een papieren versie met een echte handtekening er onder, dan verwijs ik naar onze website. Daar vindt u een exemplaar dat u kunt invullen en ondertekenen incl. een FAQ.
Als u daarbij vragen heeft of u hier niet uitkomt, schroom dan niet om contact met het secretariaat op te nemen. Een fout is snel gemaakt en kan in de toekomst onnodig duur uitpakken. Dat is geenszins de bedoeling.
