Meester Restauratiestukadoor

De laatste zaterdag van januari was de tweede lesdag voor de nieuwe lichting Meester Restauratiestukadoors. Veertien stukadoors, die zich nu al tot de besten van Nederland mogen rekenen, maar zich in de komende drie jaar zullen bekwamen tot de topspelers in de Champions League der stukadoors, werkten er aan profielen waarmee ze een behoorlijk ingewikkelde ronde lijst moeten maken: het eerste werkstuk in hun intensieve opleiding. De zaterdag begon  met een paar uur theorie. Restauratiearchitect en ‘Beschermheer’ van Het Neerlandsch Stucgilde, Hans Vlaardingerbroek, doceert over de bouwkunst tijdens de oudheid. De studenten leren de verschillen tussen Romeinse en Griekse bouwstijlen in onder andere zuilen, tempels, architectuur, kunst, beeldhouwkunst en stedenbouw. De deelnemers aan de opleiding vinden het stuk voor stuk reuze interessant, maar zijn na 3 uur theorie ook blij dat ze met hun handen aan de slag mogen. “Heel veel inspiratie, maar ook heel veel informatie”, vat Dennis Graafland het samen.

Intensief

De deelnemers komen uit heel Nederland en werken bij zeer verschillende afbouw- en stukadoorsbedrijven. Jesse Bakker, Mitchel Berentse, Bryan Blom, Eurvin Dickens, Ralph van der Ende, Dylan Fernhout, Dean van Gils, Dennis Graafland, Jogan Jevtjajev, Daan van Kasteren, Abe van den Oever, Mano Smit, Sander Broers en Leendert Jan de Wit: stuk voor stuk willen ze nog meer kennis en kunde vergaren om zich over drie jaar Meester Stukadoor te mogen noemen en zich aan te kunnen sluiten bij Het Neerlandsch Stucgilde, de vereniging van restauratie stukadoorsbedrijven.
Sander Broers vertelt hoe zijn maatje Dean van Gils hem aanmoedigde om samen aan de opleiding te beginnen. “En ook bij mijn werkgever L&L Totaal Afbouw zijn ze enthousiast over mijn deelname. Dat motiveert wel.” Dean: “Mijn vader wees me op de opleiding. Die is zelf ook stukadoor. En ja, het is intensief, iedere zaterdag, maar ik verwacht dat ik echt veel kan leren.”

Obsessie

Jogan Jevtjajev vertelt hoe hij als kind al een fascinatie voor verschillende soorten gestucte muren ontwikkelde. “Ik moest altijd precies weten hoe iets gemaakt was. En nu wil ik gewoon alles van het vak weten wat er te weten valt. Ja, het is wel een beetje een obsessie voor me. Ik ben supertrots dat ik dit kan en mag doen.” Dylan Fernhout en Bryan Blom, samen aan een tafel bezig met slijpwerk aan hun profiel, werden al tijdens hun opleiding aan het mbo door hun docent apart genomen omdat die een bijzonder talent in ze herkende. “Dit vak kan zoveel meer zijn dan een wit muurtje. Dat wil ik graag allemaal onder de knie krijgen”, zegt Dylan. Bryan vult aan: “Als we deze opleiding af hebben zijn we meer kunstenaar dan stukadoor denk ik. Je leert zoveel verschillende aspecten en technieken. En op deze manier dragen we ook een steentje bij aan het in stand houden van ons vak. Dat vind ik ook belangrijk. Dat we later onze kennis weer kunnen doorgeven aan een nieuwe generatie.”

Moeilijke periode

Dat is ook een belangrijke motivatie voor Dennis Graafland. “Ik heb nogal een roerige periode in mijn leven meegemaakt. Niet alles ging altijd even goed zeg maar. Vanwege allerlei problemen ben ik een paar jaar geleden met helemaal niets uit Den Haag vertrokken om in Oldenzaal een nieuwe start te maken. Meester Stukadoor worden is een onderdeel van mijn droom om alles weer op de rit te krijgen. Ik woon en werk de komende drie jaar bij Loïs Vlasblom - een van dee docenten tijdens deze opleiding. Op die manier kan ik me volledig op het werk en de opleiding focussen.” Dat hij zijn vrouw en kinderen daardoor alleen op zondag ziet is een offer dat hij er voor over heeft. “Gelukkig staat mijn vrouw er helemaal achter en steunt ze me 100 procent. Uiteindelijk hoop ik er over een paar jaar ook te zijn voor jongens die een lastige periode meemaken. Dit vak heeft mij al zoveel gegeven, dat ga ik niet verknallen.” Mitchel Berentse hoort het verhaal van Dennis met bewondering aan. “Ik ben nog vrijgezel, dat scheelt wel in vergelijking met jongens die een relatie en kinderen hebben. Drie jaar lang op zaterdag naar school is best zwaar dan. Gelukkig krijg ik iedere vrijdag vrij om te kunnen studeren van mijn werkgever Lurvink Afbouw. Die heeft de opleiding zelf ook gedaan en ze vinden het belangrijk dat er een Meesterstukadoor binnen het bedrijf blijft. Kennis moet bewaard blijven. Ik vind het geweldig dat je hier zoveel variatie leert. Want hoe meer variatie in je werk hoe langer je het volhoudt, ook fysiek.”

Meer dan een certificaat

De opleiding bestaat uit een intensief traject van drie jaar, waarin elke zaterdag theorie- en praktijklessen plaatsvinden in Veenendaal. Onder leiding van docent en Meester Restauratiestukadoor Loïs Vlasblom leren de studenten een breed scala aan technieken. 'Een Meester Stukadoor moet niet alleen nauwkeurig werken, maar ook creatief kunnen denken. Je leert hier niet alleen hoe je bestaande decoraties herstelt, maar ook hoe je nieuwe elementen creëert in de stijl van een bepaald tijdperk,' aldus Vlasblom. De opleiding omvat klassiek decoratieve technieken zoals stucmarmer, stucco-lustro, Venetiaanse pleisters en vergulden van ornamenten. Daarnaast is er veel aandacht voor restauratievaardigheden zoals schade- en sporenonderzoek, stijlenleer en het vervaardigen van mallen. Niet iedereen kan zomaar instromen in de opleiding. Kandidaten moeten over aantoonbare werkervaring beschikken, hoewel een officieel diploma niet verplicht is. Voor geïnteresseerden zonder Gezel-diploma is er een voortraject van tien zaterdagen waarin de basisvaardigheden worden aangeleerd. Voor de deelnemers is het behalen van de titel Meester Restauratiestukadoor meer dan een certificaat; het is een erkenning van hun vakmanschap. Na afronding van de opleiding kunnen zij zich aansluiten bij Het Neerlandsch Stucgilde

Korte workshop

Tijdens de tweede les van de driejarige opleiding gaf een medewerker van metaalbewerkingsbedrijf AMTO een korte workshop over het op de juiste manier verspanen van verschillende soorten metaal die stukadoors gebruiken bij het maken van een profiel. De deelnemers kregen uitleg over de juiste boren en vijlen en hoe dat gereedschap het beste kan worden gebruikt. Docent Loïs Vlasblom: “Een Meester Stukadoor moet heel snel heel veel ‘zinkjes’ (malletjes, red.) kunnen maken. Daar moet je handigheid in krijgen. Dan is het handig als je weet wat het juiste gereedschap is en hoe je dat moet gebruiken.”