Al voordat de rentes vorig jaar gingen stijgen, begon de vergunningverlening voor nieuwbouwwoningen te dalen. Vooral voor nieuwe koopwoningen werden minder nieuwbouwvergunningen verleend. En met het laatste nieuws dat een aantal baksteenfabrieken meerdere maanden worden stilgelegd, stijgt de onzekerheid over de werkvoorraad.
De koopsector kan herstellen door een switch te maken van dure koopwoningen naar meer marktconforme, betaalbare woningen. “Dat is echter nog maar ten dele gebeurd, waardoor een dip in de woningbouwproductie niet meer te vermijden is”, legt Michel van Eekert uit. Michel is directeur van marktonderzoeksbureau Buildsight, die voor ons de Branchemonitor Afbouw beheert.
“Het probleem ligt dit jaar vooral nog in het westen van het land: in de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht is de vergunningverlening voor nieuw te bouwen koopwoningen in het eerste kwartaal van dit jaar verder gedaald. In andere delen van het land is sprake van een afvlakking van de daling van de vergunningverlening voor nieuw te bouwen koopwoningen. Het is dan ook vooral voor het westen van het land dat het vooruitzicht voor de woningbouw is verslechterd. Dit jaar verwachten we nog geen krimp in het westen, omdat er nog voldoende werk in de pijplijn zit. Terwijl in de rest van het land de woningbouwkrimp al wel toeslaat, komt die in het westen in 2024”, zegt Van Eekert.
In andere delen van het land lijkt de switch naar meer marktconforme nieuw te bouwen koopwoningen al wel ingezet. De verkoop ervan is daar in het eerste kwartaal weer gestegen. Bovendien weten woningcorporaties het gat dat in de koopsector valt aardig op te vullen. Van Eekert: “Corporaties kregen in het eerste kwartaal landelijk voor 70 procent meer woningen een nieuwbouwvergunning dan in hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Dat zou erop kunnen wijzen dat corporaties projecten met sociale huurwoningen overnemen van projectontwikkelaars.”
Terwijl de Nederlandse economie in het eerste kwartaal met 0,7 procent is gekrompen, zat er nog wel groei in de bouwsector. Maar ook de bouwsector zal de komende kwartalen waarschijnlijk gaan krimpen door de verslechterde woningbouwvooruitzichten. In vergelijking met die in de verkoop van nieuwbouwwoningen valt de krimp echter mee, omdat de nieuwbouwproductie in andere sectoren en segmenten beter standhoudt. Naast de corporatiesector binnen de woningbouw geldt dat ook voor de utiliteitsbouw. Desalniettemin sluit een grote baksteenproducent in Nederland deze zomer 3 fabrieken gedurende 3 maanden, in plaats van de 3 weken die ze normaal gesproken tijdens de zomervakantie inplannen. Er wordt aangegeven dat dit wordt gedaan vanwege de sterk teruglopende vraag naar bakstenen. Overigens gaan medewerkers van de fabrieken die worden stilgelegd aan de slag bij de fabrieken die doordraaien.
Buildsight houdt de voortgang, veranderingen en ontwikkelingen in de bouw nauwgezet in de gaten. Dit doen ze in opdracht van NOA ook voor de afbouw. Binnenkort verschijnen er weer nieuwe trendanalyses voor bedrijven in de stukadoorsbranche, vloerensector, natuursteenbewerkingen en plafond- en wandmontage. Op het besloten ledengedeelte is er voor leden een speciale Branchemonitor Afbouw waar alle marktinformatie wordt verzameld en up-to-date wordt gehouden.