De basisweetjes voor lijstwerk

Gips met langere afbindtijd

Zorg dat je het juiste gips gebruikt als je lijsten wilt trekken. Er is speciaal gietgips, maar dit is niet geschikt voor lijstwerk. Bij deze gips heb je langere tijd een vloeibare emulsie - perfect dus om in mallen te gieten - maar ineens heb je een hele korte bindtijd en is de specie binnen enkele minuten hard. Gebruik daarom voor het trekken van gipslijsten een gips met een langere afbindtijd, zodat je voldoende tijd hebt om je mal meerdere malen over je lijst te trekken en overal een egaal en strak resultaat krijgt. 

Strooien, weken, mengen

Wil je lijsten gaan trekken, dan is het echt heel erg belangrijk om het gips in het water te strooien. Daarna laat je het rustig even weken en dan pas ga je mengen. In je lijstwerk kun je namelijk echt geen klontjes gebruiken. Die hebben een snellere bindtijd en zullen je lijst verprutsen als je de trekmal er weer overheen haalt.”      

Brandwerendheid

Als de gipsspecie uithardt, verdampt het overgrote deel van het water dat je aan het gips hebt toegevoegd om er specie van te maken. Desalniettemin blijft 21% van het water achter in de gipslaag. Het water wordt dus onderdeel van het harde gips. Hoewel dit niet specifiek met lijstwerk te maken heeft, is dit meteen de verklaring waarom een gipslaag van 2 centimeter ongeveer een uur lang brandwerend is. Een handig weetje om uit te leggen aan klanten, omdat deze brandvertragende werking net de meerwaarde kan zijn om te kiezen voor stucwerk. Het is ook handig om te onthouden dat je gipswerk zwaarder blijft door de aanwezigheid van het water en dus zorgvuldig bevestigd moet worden.

Volumeverandering

In de hardingsfase zet gips zo’n 1 tot 2% uit. Hou hier rekening mee als je een lijst trekt. Bij een smalle lijst heb je daar niet zoveel last van, maar hoe groter de lijst is die je maakt, hoe meer je hier rekening mee moet houden.

Vals plat voor een ronde uitslag

Eenmaal mooie lijsten getrokken, komt de uitdaging om ze goed hechtend ‘te plakken’ en ze in het juiste verstek te zagen. Een recht en haaks verstek lukt doorgaans wel zonder oefenen, maar de techniek zit hem in de valse verstekken en ronde uitslag. Om recht op rond perfect te laten aansluiten, moet je nooit een kaarsrecht verstek zagen (zie de voorbeeldtekening). Dan krijg je kieren, die je niet mooi handmatig opgevuld krijgt.